Orucun dini hükmü nedir.?
Oruç, Peygamberimiz’in hicretinden bir buçuk sene sonra şâban ayının
onuncu günü farz kılınmış olup, İslâm’ın beş şartından biridir.
Peygamberimiz bu hususu “İslâm beş şey üzerine kurulmuştur: 1-Allah (c.c)’tan başka ilah
olmadığına ve Muhammed(s.a’in.v)in O’nun kulu ve elçisi olduğuna şehadet etmek;
2_Namaz kılmak,3_Zekât vermek, 4_Ramazan orucunu tutmak 5_Gücü yetenler
için Beytullah’ı ziyaret etmektir (hac)” diyerek bildirmiştir (Buhârî, “Îmân”,
34, 40; “İlim”, 25; Müslim, “Îmân”, 😎.
Orucun farz kılındığını bildiren âyetler de şunlardır:
“Ey iman edenler! Oruç Sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de farz kılınmıştır ;umulur ki bu sayede kendinizi korunursunuz . Oruç sayılı
günlerdedir. İçinizden hasta veya yolculukta olanlar başka günlerde tutabi-
lirler; hasta veya yolcu olmadığı halde oruç tutmakta zorlananlar ise bir fakir
doyumluğu fidye vermelidir. Daha fazlasını veren, kendine daha fazla iyilik
etmiş olur; fakat yine de, eğer bilirseniz, oruç tutmanız sizin için daha hayır-
lıdır” (el-Bakara 2/183-184).
Orucun Çeşitleri
Hanefî mezhebine göre diğer ibadetlerde olduğu gibi oruç da farz, vâcip ve nâfile diye üç kısma ayrılır
1_ Farz olan oruç
Ramazan ayında tutulan Oruç,
Bir insan Ramazan ayındaki orucu mazeretli yada mazeretsiz olarak tutamadığı zaman o orucun kazasi yine o kişiye farzdır
Ayrıca Ramazan orucunun bilerek bozulması sebebiyle tutulması gereken keffaret orucunu tutmakta farzdır
2_Vacip olan oruç
Bir kişi, oruç tutmayı adamışsa, bu
adak orucunu tutması vâciptir. Adak adanırken, orucun tutulacağı gün be-
lirlenmişse, meselâ falan ayın falan günü gibi, bu muayyen bir vâcip olur ve
orucun belirlenen günde tutulması gerekir. Adak yapılan itikâf orucu da belirli
günde tutulacağı için muayyen vâcip sayılır.
Orucun tutulacağı gün belir-
lenmemişse gayr-i muayyen vâcip olur ve dilediği mubah bir günde tutabilir.
Başlanmış nâfile bir orucun bozulması durumunda bunun kazâ edilmesi
Hanefîler’e göre vâciptir. Mâlikîlere göre farz olduğunu söylemişlerdir.
Şâfiî’ve Mâlikiye göre ise, nâfile orucun kazâsı gerekmez.
3_Nafile oruç
Farz ve vâcip olan oruçların dışında tutulan oruçlar nâfile oruç olarak
İsimlendirilir
Nâfile oruç, mubah olan tüm günlerde tutulabilir. Ancak bazı günlerde
oruç tutmak daha faziletli görülerek bugünlerde oruç tutmak sünnet veya
mendup kabul edilmiştir
Kaynak ; Diyanet islâm ilmihali 1.cilt sahife 384_385_386